Aland (monzo)graniet-porfier
Dit is een algemeen voorkomende zwerfsteensoort, vooral in het Hondsrug-gebied in Oost-Drenthe. Dit rapakivi-gesteente bezit een onduidelijkestructuur. Deels herinnert het gesteente aan een granofier, deels aan een porfier.
Opvallend is de zeer fijnkorrelige grondmassa met daarin een wisselend aantal ronde tot ovale, maximaal 1cm grote, grijze kwartseerstelingen. De kwartsen zijn omgeven door een dunne, zwartgroene zoom van hoornblende of chloriet. In Duitsland noemt men dit gesteente 'Ringquarz-porphyr'.
Eerstelingen van kaliveldspaat komen niet of nauwelijks voor, in tegenstelling tot plagioklaas. Eersteling-kristallen van deze veldspaatsoort kunnen soms centimeters groot zijn. De plagioklazen zijn afkomstig uit een nabij gelegen basisch, basaltisch gesteente en grotendeels geassimileerd. Donkere mineralen als hoornblende vormen talrijke kleine en hier en daar wat grotere, onregelmatige aggregaten. De bruinrode grondmassa lost onder de loep op als een zeer fijne, grafische vergroeiing van kwarts en kaliveldspaat. De grondmassa is ronduit granofierisch. Aan de buitenzijde van verweerde zwerfstenen is deze fijn-grafische vergroeiing goed te zien. Aland monzo graniet-porfier toont overgangen naar Aland monzo-graniet.
Aland monzo graniet-porfier - zwerfsteen van Borger (Dr.)
Niet alle ronde kwarts-eerstelingen in het gesteente zijn ommanteld door zwartgroene hoornblende of chloriet.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Emmerschans (Dr.)
Het oppervlak van de steen is sterk verweerd. Vrijwel alle plagioklaas is door oplossing verdwenen. Het gehalte aan plagioklaas in deze graniet-porfier wisselt vrij sterk.
Aland monzo graniet-porfier, detail van de zwerfsteen hiernaast.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)
Aland monzo graniet-porfier, detail van de zwerfsteen hiernaast
De donkere, ronde pitten in het gesteente zijn zwart omrande eerstelingen van kwarts.
Aland monzo graniet-porfier, detail van de zwerfsteen hiernaast
De zeer fijne grafische vergroeiing van kwarts en kaliveldspaat is alleen onder de loep goed te zien.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Borger (Dr.)
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Nijbeets (Fr.)
Het gesteente is op het verse breukvlak bruinrood van kleur. Opgenomen plagioklaas-kristallen zijn wit van kleur. De kwarts-eerstelingen kleuren bijna zwart.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Borger (Dr.)
Het grijsgroene insluitsel is een Precambrische (amygdaloïdale) paleo-basalt, ook wel melafier-amandelsteen genoemd. De oorspronkelijke gasblaasjes in het gesteente zijn opgevuld met secundaire mineralen (wrs. chloriet). Ze zijn te herkennen aan de donkere pitten in het gesteente. De basalt zelf is chemisch omgezet. Het rapakivimagma is deels in het basaltisch gesteente gedrongen, te herkennen aan de rode vlekjes in het gesteente.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van Gieten (Dr.)
Door verwering gebleekt. De fijn-grafische kwarts/veldspaat-vergroeiingen zijn in het gebleekte oppervlak met de loep goed zichtbaar.
Aland monzo graniet-porfier - Zwerfsteen van het Hoge Veld, Norg (Dr.)
In de sterk verweerde zwerfsteen hebben opgeloste plagioklaas en donkere mineralen putten in het oppervlak nagelaten.